شهر؛ پدیده ای میان رشته ای

نویسندگان

سید ابوالحسن ریاضی

چکیده

ظهور رویکردهای میان رشته ای در آموزش و پژوهش، افق جدیدی را در بن بست مدرنیته، فراروی قلمرو دانش و حوزه ی حل مسائل و مشکلات قرار داد. با این حال، تبیین اینکه میان رشتگی شامل چه قلمروهایی می شود، خود یکی از معضلات و مشکلاتی بوده است که هنوز نیز بر سر آن توافق و اجماعی وجود ندارد. در میان پدیده هایی که میان رشته ای بودن آنها، آشکار و روشن است، پدیده شهر می باشد. حداقل سه رشته مهم جغرافیا، علوم اجتماعی و معماری در حوزه ی علوم و معرفت به تبیین و بررسی این پدیده، به نحو مرتبط و نه مستقل، پرداخته اند. در گذر زمان هریک از این رشته ها با مراجعه و استفاده از نظم دانشی یکدیگر عملاً نوعی رویکرد میان رشته ای به مسائل خود اتخاذ کرده اند. این نکته به نوعی بیانگر آن است که نگاه رشته ای از منظر دانشمندان این سه حوزه برای تبیین این پدیده و حل مشکلات و معضلات آن کافی و بسنده نبوده. اما آنچه پرداختن به موضوع میان رشتگی شهر را ضروری می سازد گستردگی ابعاد آن است. توجه پدیدارشناسان، اقتصاددانان، متخصصان مطالعات فرهنگی، صاحب نظران محیط زیست، مهندسان راه و ساختمان، اصحاب قدرت و نظریه پردازان اندیشه سیاسی و ...به شهر موضوعی است که نمی توان به سادگی از آن صرف نظر کرد. در این مقاله، ضمن بررسی وجوه و مؤلفه های بنیادین پدیده شهر، ابعاد میان رشته ای آن به بحث گذاشته می شود. با این حال، به دلیل گستره موضوع، تنها به پنج بعد برجسته و آشکار فضا، رسانه، سیاست، اقتصاد، فرهنگ پرداخته می شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

علوم سیاسی پروژه ای میان رشته ای

این مقاله، حاصل دغدغه‌ای پژوهشی در فلسفۀ علم است که در آن پرسش‌های هستی‌شناسی، شناخت-شناسانه، روش‌شناسانه و ارزش‌شناختی در مورد «میان‌رشتگی» و «علوم سیاسی» طرح و بررسی شده است. در پرتو این نگاه، نقطه تمرکز مقاله آن است که آیا علوم سیاسی یا علم سیاست رشته یا پروژهای میان‌رشته‌ای است؟ پروژۀ میان‌رشته‌ای چنان‌که از مقدمات نظری بر می‌آید دربردارندۀ یک عرصه‌شناختی (همگرایی و ادغام رشته‌ای) و هم بعدی...

متن کامل

اسلام گرایی؛ پدیده ای چندبعدی، مفهومی میان رشته ای

اسلام­ گرایی یکی از اثرگذارترین پدیده ­های معاصر به ­شمار می ­آید که برخی از مهمترین رویدادهای سیاسی و اجتماعی منطقه خاورمیانه را رقم زده و نقطه کانونی تحقیقات متعددی بوده است. استدلال مقاله حاضر آن است که درک عمیق ­تر این پدیده پیچیده و پویا مستلزم تلقی اسلام ­گرایی به عنوان مفهومی میان­رشته­ای است؛ یعنی مفهومی مهاجر که در مرز رشته ­های گوناگون علوم انسانی و اجتماعی می­ایستد و امکان بررسی آن د...

متن کامل

میان رشته ای ها: تعاریف و ضرورتها

نوشته حاضر که دربرگیرنده یافته های بخشی از یک طرح تحقیقاتی است، بر آن است تا با عنایت به گسترش روز افزون توجه مراکز عالی آموزشی و پژوهشی دنیا به موضوعات و دوره های میان رشته ای، به بررسی اجمالی مبانی نظری این رویکرد بپردازد. در این بررسی تلاش می شود که ابتدا تلقی و تعاریف گوناگونی که از میان رشته ای صورت گرفته است معرفی شده و مرزهای آن ها حتی الامکان مشخص شود و سپس مدل ها و قالب های گوناگون عمل...

متن کامل

زبانشناسی و مطالعات میان رشته ای

زبان، به تعبیری، غریزه ای است که در علوعم شنأختی از آن به "عضو ذهنی ، یک استعداد یا" یک شیوه " تعبیر می شود، مهارتی پیچیده، تخصصی است که به طور همزمان از ابتدای تولد انسان، بدون هیچ تلاش أگاهانه یا آموزش صوری و رسمی، درو جود کودک حضور دارد. از آنجا که این امر با دانش رو ان شناسی و اعصاب شناختی تعامل دارد، برای دانش پژوهان علوم انسانیواجد اهمیت بسیار است." زبان " بدو ن به کارگیری آگاهی از من...

متن کامل

سیر تحول از علوم رشته ای تا علوم میان رشته ای و علوم یکپارچه

از نظرارسطو و فلاسفۀ اسلامی و فلاسفۀ قرون وسطی همۀ علوم زیر چتر فلسفه قرار می گرفت و فلسفه عمدتاً به فلسفۀ نظری و فلسفۀ عملی تقسیم می شد ، که فلسفۀ نظری شامل متافیزیک ، ریاضیات و طبیعیات بود. قبل از تکون علم جدید، دانشمندان درپی آن بودند که تصویر یکسانی از کل جهان به‌دست آورند. تمام بخش‌های دانش، بایستی در یک چارچوب کل‌نگرانۀ فلسفی قرار می‌گرفت. پس از تکون علم جدید کم­کم فلسفه های تجربه­گرا ، که...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی

ناشر: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری

ISSN 2008-4611

دوره 6

شماره 21 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023